Karadağ Vatandaşlığı Nasıl Alınır ?

Karadağ Avrupa’nın Güneydoğusunda konumlanmış, 2020 yılı itibariyle 621 bin toplam nüfusu ile güzel bir Akdeniz ülkesidir. Adriyatik denizine kıyıları bulunan Karadağ, muhteşem doğal güzellikleri ve sıcak insanları ile Avrupa’nın önde gelen tatil bölgelerinden biridir.  Bulunduğu konumda Hırvatistan, Bosna-Hersek, Sırbistan, Kosova ve Arnavutluk Karadağ’a komşu olan ülkelerdir. Yugoslavya’nın dağılmasından sonra Sırbistan’la federasyon oluştursalar da 2006 yılında bağımsızlığını ilan ederek federasyondan barışçıl bir şekilde ayrılmıştır. Yeni bir devlet olması ile de kalkınma hamleleri ve devlet düzeninde yeni yapılanmalarla yatırımcılar için fırsatlara açık bir konuma getirmiştir.

Karadağ bir Avrupa ülkesi olarak belli avantajlara sahiptir. Özellikle AB ülkeleri ile yaptığı anlaşmalar ve yakın zamanda AB’ye tam üyeliği ile Karadağ vatandaşı olma talebiyle pek çok başvuru almaktadır. Şüphesiz ki Karadağ her ne kadar yeniliklere açık bir ülke de olsa vatandaşlık verme konusunda belirli kriterler öne sürmektedir. Şimdi gelin “Karadağ vatandaşı olabilmenin şartları ne?” sorusunun cevabını araştıralım.

Öncelikle Karadağ’dan vatandaşlık alabilmek için etnik köken bildirimi en fazla başvurulan yollardan biridir. İkinci olarak dünyaya gözlerini Karadağ topraklarında açan bir bebek de Karadağ vatandaşı olma hakkına sahip olabilir. Ayrıca uluslararası anlaşmalar gereği yapılan başvurularda da şartlar müsait olduğu taktirde vatandaşlık alabilmek mümkündür. Son olarak da Karadağ’da yatırım yapmak ve ülkede katma değer yaratmak da vatandaş olarak kabul edilme yollarından biridir. Hatta son dönemde en sık başvurulan yöntemlerden biri Karadağ’a yatırım yapmaktır. Karadağ vatandaşı olma yöntemlerini özetleyecek olursak;

• Etnik kökeni Karadağ’a dayanan ve bunu ispat edebilen herkes Karadağ vatandaşı olabilmektedir.
• Karadağ topraklarında doğmuş olmak Karadağ vatandaşı olma gerekçesidir.
• Uluslararası anlaşmalar kapsamında oluşan şartlarda vatandaşlığa kabul edilmek
• Karadağ’da yatırım yapmak yoluyla vatandaşlık almak da mümkündür.

Etnik Köken Şartıyla Karadağ Vatandaşı Olmak Mümkün Müdür?

Balkan coğrafyası çok fazla etnik kökenin bir arada yaşadığı bir bölgedir. Bu coğrafyaya sürekli bir karışıklık ve göç dalgası hakimdir. Savaştan kaçan insanlar başta Türkiye olmak üzere Avrupa ülkelerine dağılmıştır. Özellikle Yugoslavya’nın dağılma sürecinde göç veren ülkelerin içinde Karadağ’da bulunmaktadır. Ülkemizde de etnik kökeni Karadağ olan pek çok aile bulunmaktadır. Etnik köken şartı ile Karadağ vatandaşı olma şartlarını inceleyecek olursak;

• Etnik kökeni Karadağ’a dayanan birinin vatandaş olabilmesi için; herhangi bir ülkede doğan bir çocuğun anne babasından birinin Karadağ vatandaşı olması çocuğun Karadağ vatandaşı olması için yeterlidir. Bu durumda çocuğun diğer ebeveyninin hangi ülke vatandaşı olduğuna bakılmamaktadır.
• 18 yaşını aşmış bir bireyin anne babasından birinin Karadağ vatandaşı olmasına karşın diğeri farklı bir ülke vatandaşı ise birey vatandaşlık alabilmektedir. Ancak başvurunun 23 yaşını doldurana kadar yapılmış olma şartı aranmaktadır.
• Bir çocuğun tam evlat edinilmiş olması (koruyucu aile olmak yeterli değildir) ve evlat edinen ebeveynlerin en az birinin Karadağ vatandaşı olma şartı gerekmektedir.
• Eğer çocuk başka bir ülke toprağında doğmuşsa ve doğduğu sırada ebeveynlerinden biri Karadağ vatandaşı ise (daha sonra vatandaşlıktan çıkmış olması durumu değiştirmez) vatandaşlık verilebilmektedir.
• Eğer bir çocuk Karadağ’da doğmuş ve 18 yaşına gelene kadar herhangi bir ülke vatandaşlığına girmiş değilse Karadağ vatandaşı olabilmektedir. Bunun için Karadağ’da doğum kaydı ve vatandaşlık için başvuru şartı gerekmektedir.

Karadağ’ da Doğmuş Olmak Karadağ Vatandaşı Olmak için Yeterli Midir?

Etnik köken şartı ile doğum şartı görünüşte birbirine benziyor olsalar da temelde iki farklı kavramdır. Etnik köken şartı bireyin başka ülkede doğmuş olması ancak etnik kökeninin Karadağ’a dayanması anlamına gelmektedir. Doğum şartı ise etnik kökeni farklı bir bireyin Karadağ’da doğması halinde geçerlidir. Bu durumda doğum ile Karadağ’da vatandaşlık alabilme şartları;

• Çocuğun Karadağ topraklarında dünyaya gözlerini açmış olması ve anne babasının kim olduğu bilinmemesi durumunda vatandaşlık verilmektedir. Aynı şekilde ebeveynler biliniyor ancak herhangi bir ülke vatandaşlığından çıkarılmış veya hangi ülke vatandaşı olduğu bilinmiyorsa da vatandaşlık verilmektedir.
• Çocuğun doğduğu dönemde her iki ebeveynin de Karadağ vatandaşı olması (daha sonra vatandaşlıktan çıkmış olması durumu değiştirmez)  ile vatandaşlık verilmektedir. Ancak çocuğun 14 yaşından büyük olması durumunda anne babanın muvafakatnamesine ihtiyaç duyulmaktadır.
• Doğumun Karadağ’da gerçekleşmesi ve ebeveynlerin de Karadağ vatandaşı olması gerekmektedir.

Özet olarak Karadağ topraklarında dünyaya gözünü açan biri Karadağ vatandaşlığına sahip olabilir. Karadağ’da doğmuş biri ebeveynlerinden en az birinin Karadağ vatandaşı olması ile vatandaşlığa kabul edilmektedir. Eğer çocuk Karadağ’da doğmuş ve diğer ebeveynin tabasına yazılmışsa 18 yaşına kadar Karadağ vatandaşlığı için başvurma hakkına sahiptir.

Karadağ Vatandaşlığına Başvuruda Kabul Şartları Nelerdir?

Karadağ’da vatandaşlık alma şartları son dönemde pek çok kişinin ilgisini çekmektedir. Karadağ’ın diğer ülke vatandaşlarından gelen başvurulara karşı öne sürdüğü kriterler aşağıdaki gibidir.

•  Karadağ’a yabancıların gelmesi ile ilgili kanun ve bu kanuna bağlı düzenlemeler gereğince verilen Karadağ’da daimi ikamet verilmesi. Ayrıca herhangi bir suçtan ülkeye girişine bir engel bulunmaması ve pasaport için gerekli şartların yerine getirilmiş olması gerekmektedir.
• Herhangi bir Karadağ vatandaşı ile en az 3 yıl boyunca evli olması gerekmektedir.
• Yasal mevzuata uygun şekilde ve kesintisiz en az 2 yıl boyunca Karadağ’da ikamet edilmiş olunması ve Karadağ’a girişte herhangi bir engel bulunmaması gerekmektedir. Yanı sıra pasaport için gerekli şartları yerine getiren Karadağlı göçmen veyahut en az 3. dereceden akrabalığın bulunması gerekmektedir.
• Ebeveynleri ile yasal mevzuata uygun şekilde devamlı olarak Karadağ’da yaşayan ve ebeveynlerinden en az birinin Karadağ vatandaşlığına kabul edilmiş bir çocuk olması gerekmektedir.
• Evlat edinilmesi tamamlanmamış olması halinde Karadağ vatandaşı olan ebeveynlerle birlikte devamlı olarak Karadağ’da yaşayan çocuk olunması gerekmektedir.

Karadağ’a Yatırım ve Uluslararası Anlaşma Yoluyla Vatandaşlık Şartları Nelerdir?

Karadağ’da vatandaşlık alabilmek uluslararası anlaşmalar gereği mümkündür. Bu anlaşmalar esasen Karadağ’da yapılan yatırımları kapsamaktadır. Buna göre;

• Karadağ’da oturum izni belli prosedürlere bağlıdır.  Bu prosedürlerin gerçekleşmesi için de yine belirli miktarda nakit paranın yetkili makamlara yatırılmış olması gerekmektedir. Bu durumda başvuru yapanın  15.000.00 Euro, aile üyelerinden her biri için 10.000.00 Euro ve devam eden her aile üyesi için de 50.000.00 Euro yatırılması zorunludur.
• Başvuru sahibinin ESCROW hesabına 100.000.00 Euro tutarındaki depozitoyu yatırılması gerekmektedir. Ancak yatırılacak depozito miktarı başta Podgorica olmak üzere kıyı bölgelerde artış göstermektedir.
• Gerek Karadağ sınırları içinde gerekse başka bir ülkede ceza alınmamış olması ya da alınan cezanın 1 yıldan fazla hapis cezası olmaması gerekmektedir.
• Turizmi geliştirilmesi projeleri kapsamında otel ve inşaat sektöründe kıyı bölgelerde 5 yıldızlı projelere  15.000.000.00 Euro değerinde yatırım yapılması, diğer bölgelerde  5.000.000.00 Euro değerinde yatırım yapılması gerekmektedir.

2018 senesinde yayımlanan Karadağ resmi gazetesinde ülkenin ticari ve ekonomik menfaatleri uyarınca özel yatırımlara Karadağ vatandaşlığını düzenleyen program  yayınlanmıştır. Yatırımlar yolu ile Karadağ’da vatandaşlık için başvuru yapılması başvuru sahibinin kendisi veya aracı kurumlar ile mümkündür. Program dahilinde başta turizm olmak üzere, inşaat ve tarım gibi alanlar bulunmaktadır. Yayınlanan yönetmelikteki şartlar yerine getirildiği taktirde Karadağ’da ev alınarak vatandaşlık sahibi olunabilmektedir.

Hangi Durumlarda Karadağ Vatandaşlığından Çıkarılma Söz Konusudur?

Karadağ vatandaşı olmak gibi vatandaşlıktan çıkarılmak da belli şartlara bağlanmıştır. Bu şartlar;

• 18 yaşını dolduran bireylerin, herhangi başka bir ülke vatandaşı olması veya başka ülkenin vatandaşı olacağına dair kesin kanıtı olması durumunda bu işlem gerçekleşebilmektedir. Zira kişi başka topraklarında hayatını devam ettiriyorsa ve kişinin bu yönde bir talebi varsa Karadağ vatandaşlığından çıkarılmaktadır.
• Karadağ vatandaşının birinin kendi talebi üzerine farklı bir ülke vatandaşlığına geçmesi durumunda vatandaşlıktan çıkarılmaktadır. Ayrıca; vatandaşlığa başvuru esnasında bilerek yanlış beyanda bulunulması da vatandaşlığın iptali anlamına gelecektir. Başka bir ülke vatandaşlığına geçerken Karadağ vatandaşlığının iptal talebi için gerekli belgelerin, gerekli süre içinde kanıtlanamamış olması ve kişinin devletsiz kalmaması bu durum esnetilebilmektedir. Ayrıca kişinin beynelmilel hukuk kurallarınca korunan değerlere ve insanlığa karsı suç işlemiş ve bu suçlardan hüküm giymiş olması, terör eylemleri organizasyonunda bizzat görev alma, katılma ve finansman sağlama suçları işlememiş olması, Karadağ’ın kamusal düzeni ve güvenliğine karşı eylem düzenleyen organizasyonlara dahil olması, başka bir devletin askeri güçlerine hizmet etmesi durumlarında kişinin Karadağ vatandaşlığından çıkarılması söz konusu olacaktır.
• Tüm bunlara ek olarak Karadağ vatandaşlığının Karadağ devletinin imzaladığı uluslararası anlaşmalar gereğince kaybedilmesi mümkündür.

Karadağ ve Türkiye Arasında Çifte Vatandaşlık Anlaşması Var Mıdır?

Herhangi bir kişi belirlenen şartları yerine getirmek suretiyle hem Karadağ hem de Türk vatandaşı olabilir. Esasen Karadağ başka ülke vatandaşlarına vatandaşlık vermemektedir. Ancak uluslararası anlaşmalar kapsamında bu kural istisnai olarak değiştirilebilmektedir. Türkiye ile Karadağ arasında çifte vatandaşlık anlaşması vardır ve bir kişi her iki ülkenin de vatandaşı olabilmektedir.

Karadağ Vatandaşlığı Almak İçin Gerekli Süre Ne Kadardır?

Karadağ vatandaşlığına kabul edilmenin süresi başvuru yöntemine göre değişiklik arz etmektedir. En kısa olan yatırım yoluyla vatandaşlık almaktır.  Şartlar uygun olması durumunda başvurudan 3 hafta kadar sonra oturum izni, 6 ay kadar sonra da vatandaşlık verilmektedir.

Etnik köken yoluyla yapılan başvurularda, Karadağ’da ikamet süresi göz önünde bulundurulması nedeniyle 2 ve 5 yıl sürebilmektedir. Eski Yugoslavya Cumhuriyetine ait vatandaşlıkların Karadağ vatandaşlığına geçmesi ortalama 2 yıldır.

Karadağ Vatandaşı Olmak Kişilere Hangi Avantajları Sağlar?

Karadağ vatandaşı olarak elde edilecek olan avantajlar;

• Karadağ vatandaşları yapılan uluslararası anlaşmalar gereği 13 Nisan 2021 tarihi itibari ile 124 ülkeye vizesiz giriş hakkı kazanmıştır ve Karadağ pasaportu Henley pasaport endeksi kapsamında dünyada 44. sıradadır.
• Karadağ ve ABD arasındaki E-2 antlaşması gereğince Karadağ pasaportuna sahip olan yatırımcılar belirli kriterleri yerine getirmek şartıyla  Amerika Birleşik Devletleri’nde uzun süreli oturum alma hakkı kazanabilmektedir.
• Karadağ aynı zamanda Birleşmiş Milletlere, Dünya Ticaret Örgütüne ve NATO’ya üyedir.
• AB Konseyi 29 Haziran 2012 tarihinde Karadağ’ın Avrupa Birliği’ne katılım müzakerelerini başlatmıştır.  8 yıl boyunca sürdürülen müzakerelerden sonra toplam 35 başlıktan 3’ü geçici olarak kapatılmış ve 33 fasıl açılmıştır. Bu nedenle Karadağ’ın AB’ye tam üyeliğine kesin gözüyle bakılmaktadır. Bu durumda Karadağ vatandaşlığı Schengen vizesi anlamına da gelmektedir.
• Bütün bunlara ek olarak Karadağ Avrupa’nın ortasında doğası ve insanları güzel bir ülkedir. Avrupa’da yaşayanların alıştığı refah ve özgürlüklerin büyük çoğunluğu Karadağ’da da mevcuttur. Her geçen yıl bu şartlar daha da iyileşmektedir. Bu nedenle Karadağ vatandaşlığı almak yakın zamanda diğer Avrupa ülkeleri vatandaşlarının sahip olduğu haklarla eşdeğer olacaktır.