Karadağ Vergi Sistemi Nasıl?

Yurt dışında yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için en avantajlı ülkelerden bir Karadağ’dır. Bu avantajların en önemlisi ve yatırımcılara en cazip gelen şartların başında vergi avantajları gelmektedir. Dolayısıyla Karadağ’ın vergi sistemi yatırımcılar tarafından sıkça araştırılan bir konudur. Hatta Karadağ’da yatırım yapmak isteyenler için “gelir vergisi oranı%9” slogan haline gelmiştir. Ancak Karadağ’ın vergi sistemi biraz daha karmaşıktır. Öncelikle birden fazla vergi çeşidi olduğunu söyleyebiliriz. Gelin şimdi Karadağ’daki vergi sitemini ayrıntılı bir şekilde inceleyelim. Aşağıda kapsamlı olarak belirtilen vergilere ek olarak belediyelerde emlak ve temizlik vergisi gibi vergiler de alınmaktadır.  Buna göre;

Kurumlar vergisi oranı: %9

Gelir vergisi oranı : %9-%11

Satış Vergisi Oranı: %21

Sosyal güvenlik payı: %34,3

Sosyal sigorta işveren payı: %10,3

Sosyal sigorta çalışan payı: %24

Katma değer vergisi oranı: %21 olarak belirlenmiştir.

Bunlara ek olarak Karadağ’da yürürlükteki vergileri belirtmek gerekirse;

Kurumlar vergisi

Katma Değer Vergisi (KDV)

Bireysel gelir vergisi

Gayrimenkullerden alınan satış vergisi

ÖTV vergileri

Sosyal güvenlik ödemelerinden alınan katkı payları

Harçlar/Ücretler (takse)

Gümrük vergileri olarak sıralanabilir. 

Ancak burada yabancı yatırımcılar için en büyük avantaj yerli yatırımcılarla aralarında vergisel açıdan fark olmamasıdır. Kurumlar vergisi oranı %9 ve 720 Euro üzerindeki kişisel gelir vergisi %9-%11 aralığındadır. Ayrıca Karadağ’daki bir şirket gelir vergisinin peşin ödenmesi kaydıyla sene sonu itibariyle yurt dışındaki hesaplarına para aktarma olanağına sahiptir.

Karadağ’da iki farklı KDV oranı uygulanmaktadır. Temel gıda ürünleri, bazı tıbbi malzeme ve ilaçlar, eğitim malzemeleri (kitap, defter vs.), içme suları, tarımsal malzemeler (yem, gübre vs.) damızlık üreticiliği, ekim ve üretim malzemeleri ve bazı hizmet türleri %7’lik indirimli KDV oranına tabidir. Bunun yanında yolcu taşımacılığı, temizlik malzemeleri, otel konaklama hizmetleri, telif hakları, sanatsal faaliyetler, cenaze hizmetleri gibi hizmetler %19’luk standart KDV oranına tabidir. Sıfır oran uygulaması ise Sağlık Hizmetleri Fonu aracılığı ile karşılanan bazı ilaç ve tıbbi ihtiyaçların ihracatı ve teslimatlarıdır.

Karadağ’da emlak satışından alınan vergi %3 oranındadır ve bu primler; zorunlu sağlık, işsizlik, emeklilik ve maluliyet sigortaları olarak sınıflandırılır. Yürürlükte olan Sosyal Güvenlik Yasaları çerçevesinde bu sigorta gruplarının ödeyeceği oranlar belirlenmiştir.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)’de yasalar çerçevesinde ülke sınırları içinde bulunan bireysel mallar ve hizmetlere getirilen yükümlülüklerden biridir. Buna göre, alkollü içecekler ve alkolün kendisi, başta sigara olmak üzere diğer tütün ürünleri, mineral yağ ve türevleri Özel Tüketim Vergisi hükümlerine göre vergilendirilmektedir. Ayrıca Karadağ’da yıllık varlık vergisi %0,25 ile %1 arasında değişmektedir. Herhangi bir mülkü kullanan kişiler (mülkün sahibi olmasına gerek yok) bu vergi oranına tabi olarak vergi ödemektedir. 

Karadağ’da yatırım yapmak isteyen yatırımcıları ilgilendiren ayrıca önemli vergiler ise; idari ücretlendirme, adli ücretler, alınan hizmetlerin vergileri, kayır ve harç ücretleri ve erteleme ücretleridir.

Karadağ’da uygulanan gümrük işlemleri Gümrük Tarife Kanunu ve Gümrük Kanunu’na tabi yürütülmektedir. Bu kanunlar çerçevesinde işlemler sırasıyla; gümrük beyannamesinin hazırlanması, makbuzun alınması, malların muayene işlemi, malların Gümrük Tarifesine göre sınıflandırılması, gümrük esaslarının tespiti, gümrük vergisinin tespiti, ek olarak ödenecek vergilerin tespiti, sabit vergiler ve diğer vergiler olarak sınıflandırılabilmektedir.  Bu yasa uyarınca herhangi bir yatırımcı beş yıldızlı konaklama tesisleri, enerji tesisleri ve hammadde veya yarı mamul madde işleme tesislerine yapacağı yatırımda görev muafiyeti hakkı kazanmaktadır.

Mükelleflerin vergi borcu miktarı, aynı vergi dönemi kapsamında ödeyeceği KDV miktarından düşükse aradaki fark gelecek dönemde hesaplanacak vergiye mahsuben muhasebeleştirilmektedir. İhracatçı firma ardışık üç KDV döneminde KDV girdisi olması halinde iade talep edebilmekte ve iade beyanname tarihinden 30 gün içerisinde geri ödemesi yapılmaktadır. Eğer mükellefin tüm vergi borçları ödenmiş ise bir sonraki dönemde doğacak borçlar için mahsup edilebilir.

Gelişme endeksinin 75’in altındaki az gelişmiş belediyelerde yeni kurulan bir tüzel kişilik Kurumsal Gelir Vergisi Kanunu uyarınca ilk 8 yıl boyunca vergi ödemekten muaf tutulmaktadır. Ayrıca mükelleflerin Kişisel Gelir Vergisi Kanunu kapsamında aynı şekilde gelir vergisinden %100 oranında muaf tutularak vergi ödememektedirler. Ancak bu muafiyetler, tarım, balıkçılık, gemi inşa sektörü, nakliye, demir-çelik sektöründe faaliyette bulunan tüzel kişiler için geçerli değildir. Yasalar gereği yatırımcılar için 8 yıllık toplam iş hacminin 200.000 Euro’yu aşmaması kaydıyla vergi muafiyeti tanınmaktadır.

Karadağ vergi sistemini özetleyecek olursak, hükümet temel ekonomik hedeflerine ulaşmak için düşük vergi politikası uyguladığını söyleyebiliriz. Karadağ’da yatırım faaliyetine girişmeniz halinde karşınıza kolay anlaşılır ve basit bir vergi sistemi çıkmaktadır. Kişisel gelir verginiz ise %9’dur ancak geliriniz Karadağ ortalamasını üzerine çıkması halinde bu oran %11’e yükselecektir. Gayrimenkul alım satım ve devir işlemlerinde uygulanan vergilerle faiz ve sermaye kazançlarından elde edilen gelir vergileri de ortalamanın oldukça altındadır. Bu durumda Karadağ için bir vergi cenneti demek son derece iyimser bir yaklaşımdır ancak vergilerin oldukça adil olduğunu söylemek mümkündür. Tüm bu bilgiler ışığında Karadağ’ da iş kurmak ve yerleşmek isteyenler için son derece cazip şartlar olduğu açıktır.